Bucovina

oriëntatie op de Bucovina

De Bucovina is het meest noordoostelijke deel van Roemenië en vanuit Nederland ver weg! Maar dit deel van Roemenië is misschien wel het mooiste deel, althans als u de beschilderde kloosters, net als wij, als de belangrijkste bezienswaardigheid van Roemenië beschouwt. In het noorden grenst de Bucovina aan Ukraïne, in het oosten aan Moldavië. Suceava is de grootste stad in de Bucovina. Eigenlijk ligt van de streek Bucovina alleen het zuidelijke gedeelte in Roemenië; de rest ligt nu in Ukraïne en in Moldavië. In 1775 werd het een stuk van de Oostenrijks-Hongaarse monarchie, in 1914 werd een deel bij de Sovjetunie gevoegd. De beschilderde kerken werden in 1993 toegevoegd aan de lijst van Werelderfgoed van Unesco. Behalve de fraai beschilderde kerken is de streek beroemd vanwege de folklore, de schilderachtige dorpjes en de kleurrijke bevolking. Volg deze link voor een ethnografische kaart van de Bucovina.

vervoer

De doorgaande wegen in de Bucovina zijn in de afgelopen jaren sterk verbeterd en voorzien van modern asfalt. De kleinere wegen zijn minder makkelijk te bereizen, sommige zijwegen zijn nog zeer matig. De Bucovina bereikt u over de weg via twee routes. Van Cluj neemt u de N17 / E576 via Dej en Bistrita over de goed begaanbare Bargau-pas (1200 m) naar Vatra Dornei. Deze pas wordt ook beschreven in Bram Stokers boek Dracula en heet dan de Borgo-pas. U bent nu over de Karpaten. Ook een goede weg is de N18 vanuit de Maramures, u komt dan over de Prislop-pas van 1416 m. Van de Bucuvina naar het zuiden gaat de N17B van Vatra Dornei naar Bicaz (erg schilderachtig) en de N2 van Suceava naar Boekarest. Automobilisten van en naar Ukraïne kunnen 65 km ten noorden van Suceava via de N2 /E65 de grens bij Siret over. Het visum is niet aan de grens verkrijgbaar, maar kunt u van tevoren in Boekarest regelen, of beter nog voor uw reis vanuit Nederland. Er zijn doorgaande treinen naar Suceava uit Cluj (via Vatra Dornei) en uit Boekarest. Er is een vliegveld in Suceava, met vluchten van en naar Boekarest.

overnachten

Om de streek de Bucovina te verkennen zijn drie campings een goed uitgangspunt. Allereerst is de heel eenvoudige camping van Guru Humorului een goede keus, er is ook kamerverhuur. Een andere mogelijkheid is de in 2008 geopende camping De Vuurplaats in Fundu Moldovei. Vanaf de N17 bij Pojorata, 12 kilometer ten westen van Câmpalung Moldovenesc, linksaf slaan. De camping in Vatra Dornei ligt op een heuvel met scherpe haarspeldbocht als toegang. De campings in Câmpulung Moldovenesc en in Sucevita zijn niet aan te raden. Zie onze pagina over campings voor meer details. OVR is in Suceava en Vama aanwezig met bed and breakfastadressen. OVR heeft daar 22 huizen met kamerverhuur (E-mail inforeverde@yahoo.com). Zie ook de pagina over overnachtingsadressen van OVR. Hotels vindt u in Câmpulung Moldovenesc en Suceava als centrale punten. U kunt ook heel goed overnachten bij particulieren rondom de kloosters.

foto: klooster van Voronet

bezienswaardigheden

De kloosters rondom Gura Humorului zijn natuurlijk de grote trekpleister van de Bucovina, maar het glooiende landschap is ook zeker een factor die bepaalt dat er veel toeristen in dit deel van Roemenië komen. Tel daar de bossen en de gezellige stadjes bij op en je kunt hier zo een lange tijd doorbrengen. In het westen, op de grens van de Maramures en de Bucovina, liggen de Prislop- en de Bargau-pas. Deze komen voor in de verhalen over Dracula; in Vatra Dornei staat nog een angstwekkend kasteel waar u kunt overnachten. Als de tijd beperkt is zijn de kloosters van Sucevita en Moldovita wat ons betreft de hoogtepunten. De kloosters vragen meestal euro 0,50 voor de toegang. Voor fotograferen en filmen moet extra betaald worden. We wijzen graag op het boek van Oost-Europese kloosters op onze literatuurpagina. Er zijn televisieuitzendingen over enkele kloosters geweest. Zie voor achtergrondinformatie ook onze kloosterpagina.

Arbore

 

Ligt 15 kilometer ten oosten van Solca en 33 kilometer ten noorden van Suceava en bezit een mooi klooster.

 

Botosani (plattegrond)

 

Botosani is de provinciehoofdstad van de gelijknamige judet in het noordoosten van Roemenië met ruim 100.000 inwoners. De stad ligt gunstig als op de doorgaande route van en naar Ukraïne.

geschiedenis

De naam Botosani komt van de bojaar (soort vorst) Botas, die hier woonde. In 1439 wordt de stad voor het eerst genoemd. De omgeving brengt veel bekende Roemenen voort, zoals George Enescu en Nicolae Iorga. De bekendste Roemeen uit de regio is echter Mihai Eminescu, die hier is geboren. Om precies te zijn heeft Eminescu zijn eerste negen levensjaren gewoond in het dorpje Ipotesti, 10 kilometer ten westen van Botosani. Zie onze pagina over bekende personen voor meer informatie over Mihai Eminescu.

 

Câmpulung Moldovenesc

 

Dit stadje is het centrum van de houtindustrie. Er is een houtmuseum en een lepelmuseum. Ten zuiden van de stad ligt het Slatioarabos, volgens sommigen het oudste van Europa. De mensen daar zullen u vast en zeker hun jachttrofeeën laten zien; er wonen bruine beren, wolven en vossen. Van west naar oost loopt een grote straat door de stad, de Calea Bucovinei. Aan deze straat liggen de belangrijkste gebouwen, zoals hotels, restaurants en winkels.

overnachten

U kunt in Câmpulung helaas niet goed kamperen. Wij raden u daarom een pension of een hotel aan. Hotel Eden is goed, hoewel de prijs niet laag is. Midden in het centrum van Câmpulung Moldovenesc staat hotel Zimbru, voor de communistische ervaring. Wij overnachtten in pension Minor Mignon, de dependance zeg maar van hotel Manoir Mignon. Manoir Mignon is goed opgezet en vrij prijzig, het Minor Mignon is spotgoedkoop, eenvoudig en schoon. Ook zijn er nog wat andere pensions, te weten Incom, Ela en Gentiana. Zie de pagina over hotels of de pagina over overige pensions.

eten

Wij aten in pizzeria New Look (Calea Bucovinei 26B tel 0230-314790). Dit restaurant ligt aan de oostkant van het centrum. Een andere pizzeria is Bistro d'Amour. Er zijn nog een paar restaurants in de stad, zoals Alex Sabi (Calea Transilvaniei 245 GSM 0722-350773) of Vânatorul (Str. Dimitrie Cantemir 2 GSM 0721-286323). Ook kunt u terecht bij hotel Eden voor een maaltijd.

 

Cacica

 

Dit kleine dorpje ligt 15 kilometer ten noorden van Gura Humorului. Hier is een grote zoutmijn al in 1445 ontdekt. Toen werd er reeds handel gedreven met vele landen in Oost-Europa. In de mijn werd door de mijnwerkers een orthodoxe kathedraal aangelegd. Op 15 augustus, Maria Hemelvaart, komen hier veel pelgrims. In de mijn zijn verder een wensmeer, een danszaal en een groot aantal beelden van zout. Er is ook een zoutmuseum.

 

Dragomirna

 

Ligt 12 kilometer ten noorden van Suceava en heeft een mooi klooster.

 

Gura Humorului

 

Als een van de kloosters in de Bucovina, door ons bezocht, noemen we Gura Humorului. Dit klooster is de moeite waard en het ligt op de route, gewoon in Gura Humorului. Hier zijn de fresco's binnen het mooist. Ook bij dit klooster is het Laatste Oordeel bij de toegangsdeur geschilderd, op de lange bank zitten de twaalf apostelen.

 

Marginea

 

Hier wordt het mooie zilverzwarte aardewerk gemaakt volgens een techniek uit de Bronstijd. Je kunt de werkplaats zo binnen lopen.

 

Moldovita

 

Het nonnenklooster van Moldovita lijkt wel een versterkte burcht met schietgaten en wachttorens. De dominante kleur van de fresco's is geel. Beroemd is de afbeelding van het beleg van de inwoners van Constantinopel tegen de Perzen, die zich als Turken verkleed hadden in 626. Dit klooster heeft ook een museum en een mogelijkheid tot overnachten.

foto: het klooster van Moldovita

 

Putna

 

Het klooster hier stamt uit 1469. Het plaatsje is moeilijk bereikbaar en ligt vlak tegen de Ukraïnse grens. Dit klooster heeft niet eens beschilderde buitenmuren. Toch ligt hier het hart van cultureel Roemenië. Toen koning Mihai halverwege jaren negentig van de vorige eeuw weer terug mocht naar zijn vaderland, was een bezoek aan het monnikenklooster van Putna een van zijn eerste daden. Pas daarna ging hij naar Boekarest. Stefan cel Mare (Stefan de Grote, 1457-1504) won in Moldavië de oorlogen tegen de Turken. De grootste krijgsheld van de Roemenen ligt hier in een schitterend praalgraf begraven. Op de binnenplaats staat het borstbeeld van de Vondel van Roemenië, Mihai Eminescu. De grote dichter Eminescu met zijn onstuimige liefdes maakt Putna tot het nationale monument bij uitstek. Zie voor meer over Stefan cel Mare en Mihai Eminescu onze pagina over bekende Roemenen. In het grote gebouw achter het klooster is het museum met een hoop kloosterschatten, waaronder de Bijbel die Stefan cel Mare bij zich droeg en veel middeleeuwse manuscripten. De feestdag 15 augustus, Maria Hemelvaart, wordt hier uitbindig gevierd. In Putna klooster kan men overnachten. Er is een weinig frequente spoorverbinding met Suceava en Iasi. Vanaf het station is het nog twee kilometer te voet.

foto: het klooster van Putna is het hart van Roemenië

 

Radauti

 

In dit stadje staat het oudste stenen gebouw van Moldavië, de St. Nicolaaskerk uit 1359. De fresco's zijn bijna verdwenen. De architectuur is interessant. Het grondplan is romaans, de indeling byzantijns en het buitenwerk gotisch. Er is ook een volkenkundig museum.

 

Siret

 

Siret ligt praktisch op de grens met Ukraïne, aan de rivier de Siret. Er is een historisch museum. U kunt hier met de auto de grens overgaan, mits u over de benodigde papieren beschikt.

 

Suceava (plattegrond)

 

Suceava is de hoofdstad van de Bucovina. De stad is per trein bereikbaar, er is ook een vliegveld. Vroeger was het een stad met een fort en vele kerken, maar de Turken en Ceausescu hebben veel vernield. De stad was de hoofdstad van Moldavië van 1388 tot 1565, onder andere tijdens het bewind van Stefan cel Mare (Stefan de Grote, 1457-1504). De Turken hebben de stad, met toen al 20.000 inwoners, in 1675 met de grond gelijk gemaakt. Tijdens het communistische bewind zijn de fantasieloze torenflats gebouwd. Ook kwamen er toen de papierfabrieken. In de stad zijn de weinig overgebleven kerken en de resten van het oude kasteel toch de moeite waard om te bekijken. Bekend is de bontmarkt in midden augustus. Zie ook de plattegrond van Suceava.

Het centrum is het Piata 22 Decembrie. In Hotel Bucovina op Blvd. Ana Ipatescu 5 is het VVV. Hier kan men helpen bij het organiseren van een tour langs de kloosters en bij het huren van een auto met chauffeur. Er is in Suceava een Club Amsterdam (Str Curtea Domneasca); let op, dit is een privé nachtclub. Internetten kan vanaf Assist Internet Café tegenover McDonald's op Boulevard Ana Ipatescu 7.

bezienswaardigheden

De Cetatea de Scaun (1) (Vesting van de stoel) is het gerestaureerde overblijfsel van het fort uit 1388, door Stefan cel Mare langs de Moldavische grens gebouwd. De muren zijn vier meter dik en er zijn zeven bastions. Bij het kasteel is een openlucht museum (2) (Muzeul Satalui), met gebouwen uit de streek. Een bijzonder klooster, in het westen van de stad is het Zamcaklooster (3), gebouwd in de 16e eeuw voor Armeense vluchtelingen. Van buiten lijkt het gebouw Moldavisch, maar de inrichting met drie altaren is typisch Armeens. Van het St. Ioanklooster (4) (Manasirea Sfantu Ioan cel Nou) zijn de fresco's buiten erg vervaagd. In het westen van de stad staat de St. Dimitru kerk (5) (Biserica Sfantu Dimitru). Het gebouw heeft veel Byzantijnse invloeden en is in de 16e eeuw gebouwd. Op de buitenmuren zijn nog resten van fresco's te zien. Op de weg naar het kasteel staat een ruiterstandbeeld van Stefan de Grote (6). Het Ethnografisch Museum (7) is gevestigd in de voormalige stadsherberg (Hanul Domnesc). Het staat Str. Ciprian Porumbescu, een zijstraat van het grote plein, het Piata 22 Decembrie. Interessante straten zijn Str. Dragos Voda (8) en Str. Armeneasca (9).

overnachten

Bij de Suceava-rivier, tussen het Gara Nord en de stad, zou een camping zijn met typisch Roemeense piepkleine bungalows. Als iemand hier geweest is, laat het ons dan weten. Volgens ons is het geen aanrader. OVR heeft 22 huizen met kamerverhuur (E-mail inforeverde@yahoo.com). Een eenvoudig hotel is Hotel Socim (10) (Str. Jean Bart 24). Beter, maar ook duurder zijn de hotels Gloria (11) (Str. Mihai Vasile Bumbac 4) en Hotel Suceava (12) (Str. Balcescu 2). Zie ook onze pagina over hotels.

restaurants

Restaurants zijn er maar weinig. Restaurant Suceava (12) (Str Nicolae Balcescu 2) is matig, maar goedkoop. Beter is Country Pizza (13) (Str George Enescu 27), gespecialiseerd in allerlei pizza's. Koffiezaakjes zijn: Markiz Patisserie and Cofeterie (14) (Str Alecsandri) en Pofta Buna Patisserie (15) op het grote plein. Verder is er een Mac Donald's (16) op de Boulevard Ipatescu.

Sucevita

 

In het nonnenklooster van Sucevita domineert de kleur groen bij de fresco's. Qua beschilderingen is dit misschien wel het mooiste en rijkst beschilderde klooster in Roemenië. De westelijke muur bleef echter onbeschilderd. Volgens een legende viel de kunstenaar van de steigers, toen hij eraan wilde beginnen. Ook op deze kerk staat Het Laatste Oordeel geschilderd, let op de dood-enge duiveltjes! De fresco's aan de buitenzijde zijn voornamelijk rood en groen. Het klooster van Sucevita heeft een prachtig museum. Men kan hier in het klooster overnachten (eigenlijk alleen de bedoeling als u niets anders kunt vinden) of op de camping in Sucevita (zie onze pagina over campings).

foto: het klooster van Sucevita is van buiten mooi geschilderd

 

Vama

 

Hier is een aantal keramiekwerkplaatsen. Vama is het centrum van overnachtingsadressen van OVR.

 

Vatra Dornei

 

Deze stad is bekend om de geneeskrachtige bronnen. Zij zouden vooral helpen bij ischias. In het natuurhistorische museum laat men opgezette dieren zien van de Raraubergen. Overnachten kan in Villa Zimbrul (Str Parcului 5) en Vila Incom (Str Parcului 29). Restauranttip: Camy Lact (Str Georg Cosbuc 1). Men kan kamperen en eten op camping Vatra Dornei, zie onze pagina over campings voor meer informatie.

 

Voronet

 

Voronet is bekend om de beschilderde muren, met blauw als bijzondere kleur. Men spreekt daarom van Voronet-blauw. De oorspronkelijke muren rondom het klooster zijn verdwenen. Er staat nu een nieuwe omheining rondom de kloosterkerk. Schitterend is het fresco met "Het laatste oordeel". De apostel Paulus leidt de gelovigen de hemel binnen. Mozes komt met de ongelovigen. Onderaan is de wederopstanding. De nonnen wijzen met hun aanwijsstok naar de details. Aan de noordmuur is het scheppingsverhaal van Adam en Eva tot Kaïn en Abel. Op de zuidmuur staat de stam van Jesse met de stamboom van de voorouders van Jezus. In het klooster zijn overnachtingsmogelijkheden. Een goed restaurant is Casa Helena (aan de weg naar Guru Humorului), waar je ook kunt overnachten.

foto: de muurschildering die het laatste oordeel uitbeeldt