foto: informatieposter in Roemenië over de nieuwe leu

foto: de meeste briefjes op een rijtje, links nieuw, rechts oud

leu of lei

De Roemeeense munteenheid is de leu, in meervoud de lei. De inflatie is inmiddels stukken minder hoog dan in de jaren vlakna de revolutie en ligt al een paar jaar onder de tien procent. Alle prijzen zijn in lei. Om geen last te hebben van de inflatie worden sommige prijzen ook vermeld in dollars of euro’s, zoals van hotelkamers of autoverhuur. Soms accepteert men de dollar en de euro als betaalmiddel, let er wel op dat de te wisselen biljetten geen (lichte) beschadigingen vertonen. De lei is buiten Roemenië niet te koop. Wissel dus bij de grens enkele tientallen euro's. Wissel niet teveel geld ineens, omdat u slechts met behoorlijk wat verlies geld kunt terugwisselen en het prijsniveau in Roemenië beduidend lager ligt dan in het westen. Let u goed op de geboden wisselkoers. Zo zijn er bij de grens verschillende banken met een verschillende koers. Roemeense lei terugwisselen in euro’s mag officieel niet en is eigenlijk alleen mogelijk op vertoon van het wisselbewijs, met uitzondering van op het vliegveld Henri Coanda, waar u zonder wisselbewijs kunt terugwisselen. Een lezer attendeert ons echter ook op het feit dat de wisselkoers bij Henri Coanda slecht is.

Munten zijn praktisch niets waard in Roemenië, hoewel ze met de introductie van de RON iets meer nut hebben gekregen. De RON-munten circuleren in de waarden 1 ban, 5 bani, 10 bani en 50 bani. De ROL (oud) kende munten in de waarde van 100, 500, 1000 en 5000 lei. Zeker de oude munten zijn waarschijnlijk minder waard dan de intrinsieke waarde (oftewel, het materiaal van de munt is duurder dan de waarde die erop vermeld staat); voor ons was de enige functie van munten bedelaars iets te kunnen geven, hoewel zelfs die de munten soms weigeren. De nieuwe munten voelen iets meer solide aan en zullen naar verwachting ook in hogere waardes verschijnen. Soms krijgt u in plaats van een muntje als wisselgeld nog wel eens een snoepje ofzo terug.

RON-biljetten verschijnen in denominaties van 1, 5, 10, 50, 100 en 500 lei, een biljet meer dus dan voorheen (500 nieuwe lei is 5.000.000 oude lei). De oude ROL kende biljetten van 10.000, 50.000, 100.000 en 500.000 en 1.000.000 lei. Begin 2009 is een oud biljet van 100.000 lei / nieuw biljet van 10 lei ongeveer EUR 2,50 waard. Het goede nieuws is dat het iets makkelijker rekenen is met vier nullen minder, het slechte nieuws is dat u nog steeds met een enorme stapel papier loopt als u - zeg 100 euro - pint. Houd hier rekening mee bij de keuze van uw portemonnee. In ieder geval zijn de nieuwe biljetten kleiner van formaat, dat scheelt al! De meeste Roemenen lopen met een stapeltje papiergeld met een elastiekje erom in hun broekzak of binnenzak.

In bijna elke stad zijn tegenwoordig geldautomaten. Het is dan ook ondoenlijk een uitputtende lijst met pinautomaten te publiceren. Alleen in dorpen en afgelegen streken zou u nog op het probleem "Waar moet ik nu pinnen?" kunnen stuiten. Voorkom dit door altijd wat contante euro's bij u te hebben. De automaten waar u terecht kunt zijn van verschillende Roemeense en internationale banken en herkent u aan het cirrus-logo. Hele grote bedragen pinnen is lastig, domweg omdat de automaat niet enorme ladingen biljetten ineens kan uitspuwen. Voor diegenen die bij een Nederlandse bank terecht willen, dit kan. In Roemenië is ING actief, maar hier kunt u alleen met een Roemeense ING-bankpas terecht. ABN-AMRO is ook aanwezig in Roemenië, hier kunt u wel pinnen met uw Nederlands bankpas.

Met travellers’ cheques kunt u nog wel redelijk goed in Roemenië terecht, in ieder geval met de bekende merken als American Express en Thomas Cook. Wereldwijd raken travellers' cheques echter enigszins in onbruik. In Nederland worden die onder andere via het postkantoor, de Grenswisselkantoren en de banken verkocht. Omwisselen kan in Roemenië bij duurdere hotels en bij grotere postkantoren en banken. Houdt u er rekening mee dat u provisie betaalt bij het gebruik van travellers’ cheques. Euro’s en dollars worden soms als betaalmiddel aangenomen, hoewel dit eigenlijk verboden is. Ze zijn overal om te wisselen bij legale banken en omwisselkantoren, maar tegen zwartwisselaars zij men gewaarschuwd. De koers kan vrij snel fluctueren.

creditcards

Creditcards van de bekende merken, Mastercard, American Express en Visa, worden in Roemenië hoe langer hoe meer gemeengoed. Houd er rekening mee dat u echter vaak alleen in de duurdere winkels en hotels terecht kunt met een creditcard en slechts op een heel enkele camping. Persoonlijk betalen wij er onze benzine vaak mee, hoewel dit alleen mogelijk is bij de grotere internationale pompen: Rompetrol, Shell, Mol, Peco, OMV. Kijk, voordat je gaat tanken, of de sticker er hangt en vraag of je met een creditcard de tank kunt afrekenen. In Oradea aan de grens kan het trouwens niet! Vaak wordt behalve uw handtekening ook de pincode van de creditcard gevraagd, zorg dus dat u die weet. Wij vinden het voordeel van een creditcard dat je minder contant geld bij je hoeft te hebben.

Ook kan men bij een bank geld ophalen met een creditcard. U dient dan een paspoort te overleggen. U betaalt hier wel kosten voor, maar het is wellicht een oplossing in geval van nood of als u een groot bedrag wilt opnemen.

Let op dat men uw creditcard bij een betaling niet 'meeneemt naar achteren' om hem daar door een apparaat te halen, het kan namelijk zijn dat dat buiten uw zicht om tweemaal wordt gedaan, zodat het dubbele bedrag van uw rekening wordt afgeschreven. Dit is heel simpel te voorkomen door altijd toe te zien op een creditcard transactie.